Telefon Dinleme ve Cep Telefonu Güvenliği

Haberleşmenin Gizliliği Anayasa'nın 22. maddesi ile güvence altına alınmış olup, kişiler arasındaki haberleşmeye müdahale edilebilmesi ancak Anayasa'nın ilgili hükmü çerçevesinde, Kanun'la düzenlenen şartlarla ve yetkili mahkeme kararı ile mümkündür.

Yasal dinleme nedir? Nasıl olur?

Haberleşmenin Gizliliği Anayasa'nın 22. maddesi ile güvence altına alınmış olup, kişiler arasındaki haberleşmeye müdahale edilebilmesi ancak Anayasa'nın ilgili hükmü çerçevesinde, Kanun'la düzenlenen şartlarla ve yetkili mahkeme kararı ile mümkündür.
5397 sayılı yasa ve bu yasanın uygulama esaslarını düzenleyen Yönetmelik hükümleri gereği telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin tespiti (arama, aranma, tarih, saat, yer bilgisi, vb.), dinlenmesi, sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi ve kayda alınması işlemleri, 23.07.2006 tarihinden itibaren Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu(BTİK) bünyesinde faaliyete geçen Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından yürütülmektedir.
Konuya ilişkin GSM operatörlerinin bir sorumluluğu bulunmamakta olup TİB'e sadece teknik destek sağlanmaktadır.

Telefonların dinlenmesi suç mudur?

Yurdumuzda haberleşmenin güvenliği ve gizliliği Anayasamızın 22. Maddesi ve T.C.K ve 5397 sayılı kanunla 23.07.2006'da sağlanmıştır. Ayrıca kişisel bilgilerin gizliliği, regülasyon otoritesinin düzenlemeleri ile de korunmaktadır.
Düzenlemelere göre haberleşmeye müdahale, ancak kanunla dinleme yapmaya yetkilendirilmiş kurumlar tarafından son tedbir olarak uygulanması gereken çaredir ve mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır. Takip edilecek numaraları içeren mahkeme kararı, kararı talep eden birim (Emniyet, Jandarma, MİT) tarafından regülasyon otoritesi (BTİK) bünyesindeki TİB (Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı)‘e iletilmekte ve TİB tarafından şebekemizde takip edilmektedir. Şirketimiz bu müdahalede taraf olmayıp; sadece şebekeyi kullanımda tutarak, arıza ve alarmları değerlendirip gidererek teknik alt yapıyı sağlamaktadır.
Bu müdahalenin yasa dışı olarak yapılması halinde, yapanlar Anayasa, 5397 sayılı kanun, Türk Ceza Yasasındaki özel hükümler ile yargılanıp cezalandırılırlar. Ayrıca GSM operatörlerinin lisans sözleşmelerinde, bu tip aykırılıklarda sözleşmenin iptaline varacak düzeyde pek çok farklı yaptırım tanımlanmıştır. Turkcell, GSM hizmetleri vermeye başladığı ilk günden beri müşterileri ile ilgili bilgi ve verileri yasal yollarla talep gelmediği sürece üçüncü şahıslarla hiçbir biçimde paylaşmamayı yasaların da gereğince kesin bir ilke olarak benimsemiştir.

Peki, 23.07.2006 tarihinden önce yasal dinleme prosedürü nasıldı?

23.07.2006 tarihinden önce telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin tespiti, dinlenmesi, sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi ve kayda alınması ile ilgili işlemler, o gün itibarıyla yürürlükte olan yasa ve yükümlülüklerin çizdiği çerçeveye uygun olarak yapılmaktaydı. Söz konusu işlemler, Jandarma ve Emniyet kuvvetleri ile İstihbarat birimleri tarafından alınan mahkeme kararının ilgili GSM operatörüne iletilmesi sonrası, yine sadece aynı güvenlik birimleri tarafından gerçekleştirilebilmekteydi.

GSM operatörleri telefon görüşmelerini dinleyebilir mi ve kaydedebilir mi?

GSM operatörleri haberleşmenin gerçekleşmesi için gerekli altyapının kurulması, işletilmesi ve arızalarının giderilmesinden sorumludur. Dinleme ve kaydetme işlemi sadece yasal olarak tanımlanan süreçlerde ilgili devlet birimleri tarafından (TIB) gerçekleştirilir.
Turkcell çalışanlarının bunu yapmaya yetkileri yoktur. Turkcell'den bağımsız yürüyen bir süreçtir.

Konuştuklarımız kayıt altına alınıyor mu?

GSM operatörleri konuşmanın içeriği ile ilgili kayıt tutamazlar. Konuşma kayıtları terminolojisi GSM operatörlerinde hangi abonenin hangi numara ile kaç dakika ve saniye konuştuğunu gösteren kayıtlar için kullanılır. Bu bilgiler faturalama amacıyla ve ayrıntılı fatura iletiminde kullanılır.

Attığım SMS mesajların içeriğini GSM operatörü görüp kayıt altına alabilir mi?

Abone iletişim bilgileri GSM operatörleri tarafından izlenip kayıt altına alınamaz.

Cep telefonu casus yazılımlarla görüşmelerim dinlenebilir mi?

Cep telefonları günümüzde minik bir bilgisayara dönüştüğünden, artık pek çok fonksiyonu üzerinde barındıran işletim sistemi ve uygulamalardan oluştuğundan kötü amaçla kullanılan bazı yazılımlar ile iletişimin gizliliğinin ihlal edilmesi mümkün olmuştur. Cep telefonları Internet üzerinden satın alınacak veya indirilecek bazı kötü amaçlı yazılımlar ile aşağıdaki işlemleri yapmak mümkün olmaktadır.
Ortam Dinleme: Hedef telefonun numarasını çevirerek, bulunduğu ortamın istendiği zaman dinlenebilir. Akıllı yazılım sayesinde, hedef telefon sadece belirtilen numaranızdan arandığında zil sesi, titreşim ve ışık yanmadan açılır ve böylece hedef kişi fark etmeden istendiği kadar dinleme yapabilir.
Telefon Dinleme: Hedef telefonda bir görüşme başladığı zaman, anında tanımlanan cep telefonuna bu görüşmeyi bildiren bir SMS gelir. Gelen SMS de hedef kişinin görüştüğü numara belirtilir. Ayrıca aranan mı yoksa arayan mı olduğu da bildirilir. Bu SMS alındıktan sonra, görüşmeyi dinlemek için hedef telefonun numarasını aramak yeterlidir. Anında araya girerek görüşmeyi dinlemek mümkündür.
Mesaj Bildirimi: Hedef telefona bir mesaj geldiğinde veya hedef telefondan bir mesaj gönderildiğinde, bu mesajın aynısı gerçek zamanlı olarak tanımlı telefon numarasına da gelir.
Arama Bildirim: Hedef telefona bir arama geldiğinde veya hedef telefon arama yaptığında, hangi numara ile görüşüldüğünü bildiren bir mesaj gelir.
SIM Bilgisi: Hedef telefona başka bir SIM kart takıldığında, bu değişiklik anında bir SMS ile bildirilir.
Yer Bilgisi: Hedef telefona, tanımlı telefondan bir komut göndererek, nerede olduğunu bildirmesini isteyebilirsiniz.

Casus cep telefonları var mı? Nasıl çalışıyor?

Normal bir telefona kötü amaçlı yazılım kurarak iletişim bilgilerini almak mümkün olduğu gibi bu amaca uygun hale getirilmiş telefonları alarak da bu işlem yapılabilir. Yine telefonun üzerine kurulan casus yazılımlar ile sadece bu işlemler için özel olarak satılan cep telefonları mevcuttur. Bu telefonlar genellikle resmi satış noktaları dışında ‘merdiven altı'ndaki bölgelerde veya Internet kanalı ile satılmaktadır.
Bu telefonların çalışma şekli mevcutta var olan telefon komutlarının yüklenen yazılım ile değiştirilmesi sonucu oluşmaktadır. Telefona gönderilen komutlar veya tanımlanan özel numaradan gelen aramalarda casus işlevi görmesi sağlanmaktadır. Örneğin casus telefon onu kumanda eden telefon tarafından aradığında pasif dinleme özelliği hemen aktif olup ortamdaki tüm sesler dinlenebilmektedir. Benzer şekilde arama yapıp #* tuşlarına basıldığında ise mevcutta yapılan konuşmaya paralel olarak girilebilmektedir.

Baz istasyonları üzerinden dinleme gerçekleşebilir mi?

GSM şebekelerinde cep telefonu ve baz istasyonu arasındaki hava iletişimi A5/1 adı verilen şifreleme algoritması ile şifreli olarak gerçekleşir. Ses iletişimi baz istasyonunda, data iletişimi (GPRS, EDGE) Core Şebekede (SGSN) deşifre edilir. Baz istasyonu üzerinden dinleme gerçekleştirilemez.

Dinleme cihazlarının telefonlar ile bağlantısı var mı?

Dinleme cihazları geçmişten beri sıklıkla kullanılan bir dinleme yöntemidir. Kablosuz dinleme cihazları bulundukları ortamdaki (oda, araba vb) sesleri toplayarak sinyaller üzerinden sınırlı bir mesafedeki tanımlı alıcısına kadar ulaştırmaktadır. Alıcı üzerinden de konuşmalar dinlenebilmektedir. Bu tür tehditler ile karşı karşıya olan firmalar düzenli olarak dinleme cihazı (literatürde böcek olarak adlandırılır) araması yaparak böyle bir durum ile karşı karşıya kalmayı önlemeye çalışmaktadır.
Özellikle sık ziyaretçi alan ve dinlenmesi durumunda rakiplerin veya ilgili başka kurumların eline önemli bilgiler verebilecek olan kişi veya grupların bu konuda dikkatli olması gerekmektedir. Bu cihazlar oldukça küçük olduğundan gözle fark edilmesi çok zordur. Bazen tek başına cihaz olarak değil, bir süs eşyası veya bir hediyenin parçası olarak da konumlandırılabilir.
Dinleme cihazlarının en büyük dezavantajı yakın bir mesafe (sinyal görüş açısına ve gücüne bağlı olarak 0-100 mt) üzerinden dinleme faaliyetinin gerçekleştirilebilmesidir. Bu nedenle mesafe çözümü cep telefonları ile çözülmüştür. Bugün casus cep telefonları olarak bilinen cihazlar aslında birer dinleme cihazıdır. En önemli avantajları ise mesafe sınırı olmaksızın dinleme yapılabilmesini sağlamaktadır. Fakat cihazı normal bir dinleme cihazı gibi bir alana bırakılması durumunda pili biteceğinden dinleyeceğiniz kişiye bu cihazı vermeniz durumunda düzenli olarak şarj edileceğinden ve sürekli yanında olacağından bu kişiyi dinlemek mümkün olacaktır.
Yaratıcı diğer önemli bir dinleme cihazı ise hem enerji problemini hem de mesafe problemini çözen CASUS GSM 3 LÜ PRİZ'dir. Oldukça zekice hazırlanmış, şüphe uyandırmadan, evinize veya ofisinize yerleştirebilecek olan bir dinleme cihazıdır. GSM vericisi sayesinde kesinlikle mesafe sınırı yoktur. Dünyanın neresinde olursanız olun, sadece 3 lü prize yerleştirilmiş cihazın içindeki numarayı cep telefonunuzdan arayarak, Türkiye′deki evinizi veya işyerinizi dinleyebilirsiniz. Bu cihazı etkin kılan diğer bir özelliği ise vericiyi çalıştırmak için gereken enerjiyi 3 lü prizin takılı olduğu elektrikten almasıdır.

Kriptolu telefon nedir? Ne amaçla kullanılır? 

Kriptolu telefonlar, üzerlerindeki özel bir şifreleme yazılımı ile karşılıklı olarak uçtan uca şifreli görüşmeyi mümkün kılan özel telefonlardır. Bu telefonlar sayesinde ilave bir güvenlik seviyesi sağlanarak GSM şifreleme algoritmalarının kırılması riskine karşı içeriğin gizli tutulması hedeflenmektedir. 
Kripto kelime olarak şifreleme sözcüğünün İngilizce adı olan “encryption” sözcüğünden Türkçeleştirilmiştir. Kripto işlemi de telefon üzerindeki özel bir donanım veya yazılım ile yapılır. Ses telefon üzerinden GSM modülü üzerinden iletim işlemi başlamadan önce şifrelenir. Daha sonra telefondaki GSM modülü üzerinden sinyal olarak GSM şebekesine normal iletişimdeki gibi aktarılır. Fakat aktarılan veriler önceden farklı bir algoritma ile şifrelendiği için dinlense bile dinleme esnasında anlaşılmayan veriler elde edilir. Ancak bu şifrelemenin de kırılması durumunda dinleme gerçekleştirilebilir. Konuşmanın her iki ucunda aynı tipte kriptolu telefon kullanılması gereklidir.
Bu tür ekipmanların Türkiye'ye ithalatı veya Türkiye içinde üretimi özel izinle gerçekleştirilir. Genellikle üst düzeydeki devlet adamları ve kolluk kuvvetleri tarafından kullanılır.  

Telefondan rahatsız edilenler ne yapabilir? 

Haberleşmenin Gizliliği Anayasa'nın 22. maddesi ile güvence altına alınmış olup, kişiler arasındaki haberleşmeye ilişkin incelemeler ancak Anayasa'nın ilgili hükmü çerçevesinde, Kanun'la düzenlenen şartlarla ve yetkili mahkeme kararı ile mümkündür. Telefonla taciz edilme veya cep telefonun çalınması gibi münferit olaylarda mahkeme veya Cumhuriyet savcıları tarafından verilen bir kararla, mağdurun telefonuna ilişkin görüşme kayıtları (arayan ve aranan telefon numaraları) ilgili mahkeme veya savcılığa gönderilmektedir. Müteakip çalışma operatörün dışında gerçekleşmektedir. Bu nedenle böyle bir durumla karşılaşırsanız öncelikle devletin resmi kurumlarına şikayette bulunmanızı öneririz. 

Telefonunu çaldıran veya kaybeden kişi bilgilerinin güvenliği için ne yapmalı? 

Telefonunuzun çalınması durumunda öncelikle mutlaka Turkcell Müşteri Hizmetleri'ni arayarak konu hakkında bilgi verin ve hattınızın geçici kapama işlemlerini başlatın. Telefonunuzun kaybolduğunu ya da çalındığını anladığınız anda, hemen Turkcell Müşteri Hizmetleri'ni aramanız çok önemli. Çünkü telefonunuzu bulan kişiler hattınızı kullanarak uzun süreli veya yüksek miktarlarda görüşme yapabilir. Bu durumda, cihazınızın seri numarası (IMEl-International Mobile Equipment Identification-Uluslararası Mobil Cihaz Kimliği) ve telefonun size ait olduğunu belirtir bir belgeyle savcılığa başvurmanız gerekir.
Telefonunuzda *#06# tuşlayarak IMEI numarasını öğrenin ve mutlaka telefonunuz dışında bir yere kaydedin. IMEI numarası vasıtasıyla, başvuruda bulunduğunuz Cumhuriyet Savcılığı, GSM operatörleri ile bağlantı kuracak ve telefonunuzun hangi SIM kart ile kimin tarafından kullanıldığını belirleyecektir. Bu noktada telefonunuzun faturası, cihaz ve numaranın size ait olduğunu gösterir tek belgedir. Bu nedenle böyle bir durumda telefonunuzun size dönebilmesi için mutlaka faturanızı saklayın. İkinci el telefon satın almanız durumunda satın aldığınız kişiden önceki satış faturasını ve yaptığınız satın almaya dair bir makbuz talep edin. 

Abone gizli numaradan çağrı almak istemiyorsa, çağrıyı nasıl engelleyebilir? 

GizliNumaradanAramaKısıtlama servisi, gizli numaralardan gelen aramaları engeller. Servisi kullanmanız durumunda gelen aramalar, daha telefonunuz çalmadan, otomatik olarak reddedilecektir. Sizi gizli numaradan arayan kişiler, “Aradığınız kişi gizli numaradan çağrı kabul etmemektedir. Numaranızı görünür yaparak kendisine ulaşabilirsiniz” anonsunu duyar. GizliNumaradanAramaKısıtlama tüm Turkcell numaralarına açık bir servistir. Ayrıca, servisi kullanmak için herhangi bir abonelik ya da sabit ücret söz konusu değildir. Servisi kullanmak için *253# tuşlayıp YES 'e bastığınızda gelen gizli numara aramaları daha telefonunuz çalmadan engellenecektir. Yalnız, GizliNumaradanAramaKısıtlama servisi, eski tip sabit telefon santrallerinden (analog santrallerden) ve yurtdışından numara bilgisi gönderilmeden oluşturulan çağrıları engellememektedir.
Cep telefonlarında bulunan kişisel bilgilerin güvenliği ve gizliliği nasıl korunabilir? Hattın başkaları tarafından kullanmasını engelleyecek ne yapılabilir?
Cep telefonunuzdaki kişisel bilgilerin güvenlik ve gizliliğini koruyabilmek için alabileceğiniz bazı önlemler var.
Cep telefonunuzdaki SIM kartı mutlaka PIN sorusu devrede olacak şekilde kullanın. PIN kodunuzu başkalarının kolayca tahmin edebileceği şekilde seçmeyin ve kimseyle paylaşmayın. 
Telefonunuzun çalınması durumunda öncelikle mutlaka Turkcell Müşteri Hizmetleri'ni arayarak konu hakkında bilgi verin ve hattınızın geçici kapama işlemlerine başlayın.
Telefonunuza gelebilecek SMS, MMS ya da e-postalarda var olan linkleri, göndereni tanımıyorsanız açmayın, varsa mesajla birlikte gelen yazılımı kurmayın.
Telefonunuzda çıkacak olan güvenlik uyarılarını, mesajda belirtilen riske ilişkin bilgiyi tam olarak anlamadığınız sürece dikkate alın, es geçmeyin.
Güvenliğinden emin olmadığınız bağlantılardan ve kaynaklardan mümkün olduğu kadar telefonunuza içerik indirmeyin veya telefonunuza yüklenmeye çalışılan programları kurmayın. 
Kişisel bilgisayarlardan telefonunuza bir program veya bir doküman göndereceğiniz zaman, öncelikle göndereceğiniz öğeyi mutlaka kişisel bilgisayarınızda veya cep telefonunuzda virüs taramasından geçirin.
Telefonunuzun “bluetooth” özelliğini sadece ihtiyaç duyduğunuz anlarda açın ve işiniz bittiğinde kapatın.
SüperŞifre'nizi isim veya doğum tarihi gibi kolay tahmin edilebilir bilgilerden belirlemeyin. Kişisel bilgilerinizi ve SüperŞifre'nizi gizli tutun ve kimseyle paylaşamayın. Bu bilgileri herhangi bir yere yazmayın.
Turkcell, sözlü veya yazılı olarak, hiçbir zaman e-posta, SMS ya da telefon aracılığıyla SüperŞifre'nizi sormaz veya talep etmez. Bu nedenle sizden SüperŞifre'nizi talep eden üçüncü şahıslara şifrenizi açıklamamanızı öneririz.
Kişisel bilgilerinizi veya şifrenizi göndermenizi talep eden bir e-posta Turkcell'e aitmiş gibi görünen bir adresten gelirse, bu e-postaya kesinlikle cevap vermeyin.
Gelen e-postaların içinde bulunan linklere tıklayarak ulaştığınız sayfaların ulaşmak istediğiniz sayfa olduğuna emin olun. Bu linklere tıkladığınızda, linkte görünen adrese ulaştığınızı sanmanıza rağmen, aslında oluşturulmuş sahte bir siteye yönlendirilebilirsiniz. Bağlanmak istediğiniz Turkcell sitelerinin Web adresini, adres çubuğuna yazarak bağlantı sağlamanız en güvenli yöntemdir.

Cep telefonlarında bulunan kişisel bilgilerin güvenliği ve gizliliği nasıl korunabilir? Hattın başkaları tarafından kullanmasını engelleyecek ne yapılabilir?

Cep telefonunuzdaki kişisel bilgilerin güvenlik ve gizliliğini koruyabilmek için alabileceğiniz bazı önlemler var.

• Cep telefonunuzdaki SIM kartı mutlaka PIN sorusu devrede olacak şekilde kullanın. PIN kodunuzu başkalarının kolayca tahmin edebileceği şekilde seçmeyin ve kimseyle paylaşmayın.
• Telefonunuzun çalınması durumunda öncelikle mutlaka Turkcell Müşteri Hizmetleri'ni arayarak konu hakkında bilgi verin ve hattınızın geçici kapama işlemlerine başlayın.
• Telefonunuza gelebilecek SMS, MMS ya da e-postalarda var olan linkleri, göndereni tanımıyorsanız açmayın, varsa mesajla birlikte gelen yazılımı kurmayın
• Telefonunuzda çıkacak olan güvenlik uyarılarını, mesajda belirtilen riske ilişkin bilgiyi tam olarak anlamadığınız sürece dikkate alın, es geçmeyin.
• Güvenliğinden emin olmadığınız bağlantılardan ve kaynaklardan mümkün olduğu kadar telefonunuza içerik indirmeyin veya telefonunuza yüklenmeye çalışılan programları kurmayın.
• Kişisel bilgisayarlardan telefonunuza bir program veya bir doküman göndereceğiniz zaman, öncelikle göndereceğiniz öğeyi mutlaka kişisel bilgisayarınızda veya cep telefonunuzda virüs taramasından geçirin.
• Telefonunuzun “bluetooth” özelliğini sadece ihtiyaç duyduğunuz anlarda açın ve işiniz bittiğinde kapatın.
• SüperŞifre'nizi isim veya doğum tarihi gibi kolay tahmin edilebilir bilgilerden belirlemeyin. Kişisel bilgilerinizi ve SüperŞifre'nizi gizli tutun ve kimseyle paylaşamayın. Bu bilgileri herhangi bir yere yazmayın.
• Turkcell, sözlü veya yazılı olarak, hiçbir zaman e-posta, SMS ya da telefon aracılığıyla SüperŞifre'nizi sormaz veya talep etmez. Bu nedenle sizden SüperŞifre'nizi talep eden üçüncü şahıslara şifrenizi açıklamamanızı öneririz.
• Kişisel bilgilerinizi veya şifrenizi göndermenizi talep eden bir e-posta Turkcell'e aitmiş gibi görünen bir adresten gelirse, bu e-postaya kesinlikle cevap vermeyin.
• Gelen e-postaların içinde bulunan linklere tıklayarak ulaştığınız sayfaların ulaşmak istediğiniz sayfa olduğuna emin olun. Bu linklere tıkladığınızda, linkte görünen adrese ulaştığınızı sanmanıza rağmen, aslında oluşturulmuş sahte bir siteye yönlendirilebilirsiniz. Bağlanmak istediğiniz Turkcell sitelerinin Web adresini, adres çubuğuna yazarak bağlantı sağlamanız en güvenli yöntemdir